Trump yategetse ingabo za Amerika gutangira igerageza ry’intwaro kirimbuzi bwa mbere mu myaka irenga 30 ishize

Perezida Donald Trump yategetse abakuriye igisirikare cya Amerika gutangira igerageza ry’intwaro kirimbuzi za Leta Zunze Ubumwe za Amerika, mu mujyo umwe n’ibindi bihugu nk’Uburusiya n’Ubushinwa

Mbere gato yo guhura na Perezida w’Ubushinwa Xi Jinping muri Korea y’Epfo, Trump yanditse ku rubuga nkoranyambaga ati: "Kubera gahunda z’ibindi bihugu z’igerageza, nategetse ishami rishinzwe intambara (Department of War) gutangira kugerageza intwaro kirimbuzi zacu ku rwego rungana [n’urw’abandi]".

Amerika ni cyo gihugu gifite intwaro kirimbuzi nyinshi kurusha ibindi, nk’uko Trump abivuga. Uburusiya buza ku mwanya wa kabiri naho Ubushinwa "hirya ku wa gatatu".

Amerika iheruka gukora igerageza ry’intwaro kirimbuzi mu 1992.

Ibi bibaye nyuma y’iminsi micye Trump yamaganye ko Uburusiya bwaragerageje misile ifite ingufu kirimbuzi, bivugwa ko ishobora kuraswa ikagera aho ari ho hose kuri uyu mubumbe w’isi.

Mu butumwa yanditse ku wa gatatu nijoro, Trump yemera "imbaraga mbi cyane za kirimbuzi" z’izi ntwaro, ariko avuga ko "nta mahitamo" afite uretse kuvugurura ububiko bw’intwaro bwa Amerika.

Trump ntabwo yatangaje amakuru arambuye y’uburyo ayo magerageza azakorwa, ariko yanditse ko agomba "guhita atangira aka kanya".

Ibi bisa no gukuraho politike ya Amerika imaze imyaka myinshi.

Bwa nyuma Amerika yakoze igerageza ry’intwaro kirimbuzi mu 1992 mbere y’uko Perezida George HW Bush asohora icyemezo cyo kubihagarika mu gihe runaka (moratorium) ubwo intambara y’ubutita yari irangiye.

Trump yatangaje ibi mbere gato y’uko Xi agera muri Korea y’Epfo ngo bombi bahure imbona nkubone bwa mbere kuva mu 2019.

Ubutumwa bwe bwatangajwe ubwo yari ari mu ndege ya kajugujugu, Marine One, arimo yerekeza ku kibuga cy’indege cya Gimhae International Airport guhura na Xi.

Amerika iheruka kugerageza bombe kirimbuzi tariki 23 Nzeri(9) 1992. Byakorewe ahantu hateguwe munsi y’ubutaka muri leta ya Nevada mu burengerazuba.

Uwo mushinga, wiswe Divider, wari igerageza rya 1,054 ry’intwaro kirimbuzi Amerika ikoze, nk’uko bivugwa na Los Alamos National Laboratory yagize uruhare rw’ingenzi mu gukora igisasu kirimbuzi cya mbere kw’isi.

Ahantu hakorerwa igerageza icyo gihe hitwa Nevada Test Site, ni ku ntera ya 105km mu majyaruguru uvuye mu mujyi wa Las Vegas, n’ubu hagenzurwa na leta.

Ikigo cya Amerika, National Museum of Nuclear Science and History, cyatangaje ngo "niba bibaye ngombwa, aha hantu hashobora kwemererwa nanone kugeragerezwa intwaro".

BBC

IZINDI NKURU
Ibitekerezo(0)
Tanga Igitekerezo