Umusirikare wo mu ngabo za Ukraine yabwiye BBC ko imwe mu ndege z’intambara zo mu bwoko bwa F-16, Ukraine yahawe n’inshuti zayo zo mu muryango wo gutabarana mu bya gisirikare w’Uburayi n’Amerika (OTAN), yashwanyagujwe.
Igisirikare cya Ukraine cyavuze ko iyo ndege yahanutse ku wa mbere mu rukurikirane rw’ibisasu bya misile by’Uburusiya, yicirwamo umupilote wayo Oleksiy Mes. Ni bwo bwa mbere indege nk’iyi ihanuwe kuva Ukraine yahabwa izi ndege mu ntangiriro y’uku kwezi.
Igisirikare cya Ukraine kivuga ko isandara ry’iyo ndege ritatewe mu buryo butaziguye n’igitero cya misile cy’umwanzi.
Cyavuze ko umupilote yashwanyaguje misile eshatu zigendera ku muvuduko wo hagati na hagati no ku butumburuke bwo hasi zo mu bwoko bwa ’cruise’, ndetse ashwanyaguza n’indege nto y’intambara itajyamo umupilote (izwi nka ’drone’), mu gitero kinini cyane cy’Uburusiya cyo mu kirere kibayeho kugeza ubu.
Mu itangazo cyashyize ku mbuga nkoranyambaga, igisirikare cya Ukraine kirwanira mu kirere cyagize kiti: "Oleksiy yarokoye Abanya-Ukraine za misile zica z’Uburusiya.
"Ikibabaje, ku kiguzi cy’ubuzima bwe bwite."
Iryo tangazo ntiryasobanuye ubwoko bw’indege yari arimo, ariko umusirikare wo mu ngabo za Ukraine yabwiye BBC ko uwo mupilote yari atwaye indege y’intambara ya F-16.
Perezida wa Ukraine Volodymyr Zelensky yemeje ku mugaragaro ku wa kabiri ko izo ndege zikorwa n’Amerika zo mu bwoko bwa F-16 zirimo gukoreshwa mu guhanura ’drone’ na misile z’Uburusiya.
Muri iki cyumweru, yasabye inshuti za Ukraine kuyemerera gukoresha misile zirasa mu ntera ndende, mu kurasa imbere cyane mu Burusiya.
Umugaba mukuru w’ingabo z’Ubuholandi Jenerali Onno Eichelsheim yemeje ko buzaha Ukraine indege 24 z’ubwo bwoko, ziyongera ku zindi ntwaro.
Ku wa gatatu, yavugiye mu nama mu murwa mukuru Washington w’Amerika ko nta cyo Ukraine izaba ibujijwe kuzikoresha, uretse kubahiriza amategeko agenga intambara – bivuze ko Ukraine ishobora kugaba ibitero bigera kure cyane ku butaka bw’Uburusiya.
Indege z’intambara za F-16 zigera kuri 65 zasezeranyijwe n’ibihugu byo muri OTAN kuva Perezida w’Amerika Joe Biden yatanga uruhushya bwa mbere ku nshuti z’i Burayi zibishaka kuzoherereza Ukraine, hari muri Kanama (8) mu mwaka wa 2023.
Indege za F-16 za Ukraine zifatanya n’umubare muto wa misile zatanzwe n’uburengerazuba zirasirwa ku butaka zoherezwa mu kirere, zirimo nka Patriot na NASAMS zisanzwe ziri muri icyo gihugu.
Ishwanyaguzwa ry’iyo ndege rikomye mu nkokora Zelensky, wavuze ko azageza "gahunda y’intsinzi" kuri Perezida Biden mu kwezi gutaha.
Yanahishuye ko Ukraine iherutse gukora igerageza rya mbere ryagenze neza rya misile yo mu bwoko bwa ’ballistic’ yakorewe muri icyo gihugu, ariko yanze kugira andi makuru arambuye atanga.
BBC
